BUGÜN 14 NİSAN, GÜRCÜ ANA DİL GÜNÜ!
Tarihçe:
Fehmi Uzal Ustiaşvili: 1978 yılında Sovyetler Birliği yönetimi Sovyetleri oluşturan cumhuriyetlerde resmi yazı dili olarak Rusça konuşulmasına, Birlik Cumhuriyetleri Anayasalarında bu kararın yer almasına karar verdi!
Karar Gürcistan’da görülmemiş bir tepki ile karşılandı. 14 Nisan da, Tibilisi Üniversitesinde başlayan protestolar sokaklara taştı. Kısa bir süre içinde protestocu sayısının 100 binleri aşması ve ülke çapında yayılma noktasına gelmesi üzerine Sovyetler Birliği yönetimi bu kararını geri almak zorunda kaldı.
Gürcistan için bağımsızlığa giden adımlardan biri olarak da görülen 14 Nisan direnişi Gürcü Ana dili Günü ( Deda Enis Dğe ) olarak kutlanmaktadır.
Türkiye de Ana dili Günü – Deda Enis Dğe:
İstanbul’da 2006 yılında Gürcistan Dostluk Derneği ve 2008 de Gürcü Kültür Merkezi Derneği’nin kurulması ile Deda Ena kursları başlatıldı. Ardından gelen 14 Nisan Deda Ene Günü kutlamaları ile birlikte Gürcü Ana diline ilgi giderek çoğaldı. İstanbul Gürcü Derneklerini Anadolu’daki gürcü dernekleri izledi.
Bugün hala Salgın nedeniyle ara verilen yüz yüze Deda Ena kursları başlayabilmiş değil.
Salgın sürecinde başlayan Online kurslar yeterli yaygınlıkta olmasa da Gürcü Sanat Evi Deda Ena öğretmeni Hacer Özkan, Gürcü Kültür Merkezi Derneği ve Çoruh Vadisi Borçkalılar Derneği Öğretmeni Natalia Davli tarafından 1.2. ve 3. Seviye Deda Ena Kursları devem etmektedir.
გილოცავთ ქართული ენის დღეს!
14 აპრილს საქართველოში ქართული ენის დაცვის, დედაენის დღე აღინიშნება.
37 წლის წინ, 1978 წლის 14 აპრილს საქართველოს მოსახლეობამ, ინტელიგენციის წარმომადგენლებთან ერთად, მასობრივი გამოსვლა მოაწყო და წინ აღუდგა საბჭოთა კავშირის გადაწყვეტილებას, საქართველოში ქართული ენის, როგორც სახელმწიფო ენის გაუქმების შესახებ.
1978 წლის 14 აპრილს თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტიდან რუსთაველის გამზირისკენ 15 000-მდე ადამიანი დაიძრა. სტუდენტებსა და ინტელიგენციის წარმომადგენლებს სხვა მოქალაქეებიც შეუერთდნენ და რუსთაველის გამზირზე თითქმის 100 000 ადამიანი შეიკრიბა და პირველად საბჭოთა კავშირის ისტორიაში, კომუნისტურმა რეჟიმმა უკან დაიხია.
14 აპრილი დედაენის დღედ გამოცხადდა, ამ თარიღთან დაკავშირებით დედაენის ძეგლთან, ტრადიციულად, ყოველ წელს, სხვადასხვა ღონისძიება ეწყობა.