Erdoğan Şenol: Türkiye ile Gürcistan arasındaki diplomatik ilişkilerin ilk tesisinden yüzbir yıl sonra, bugünlerde, o ilk Gürcistan Büyükelçiliği’nin görev yaptığı Ankara’daki binaya ait fotoğraf ortaya çıkarıldı. Bu bina hakkında daha önce bilgi yoktu.
Bilindiği üzere, yıkılan Osmanlı İmparatorluğu’nun işgâl altında olmayan Anadolu kesiminde, Ankara Hükümeti 1920’de kurulmuştu.
Çarlık Rusya’sı 1917’de çökünce de, 1801 yılından beri Rusya işgalinde olan Gürcistan yeniden bağımsız olup 1918’de Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti kurulmuş ve uluslararası toplum tarafından tanınmıştı.
İşte o Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti Ankara Hükümeti tarafından da resmen tanındı ve diplomatik ilişki kuruldu. Bu, kurulmakta olan Türkiye Cumhuriyeti ile Gürcistan Cumhuriyeti arasındaki ilk diplomatik misyondur. Ankara’ya atanan Gürcistan Büyükelçisi Simon Mdivani, 31 Ocak 1921 ilâ 22 Mart 1921 tarihleri arasında bu binada görev yapmış. Peki 22 Mart’tan sonra ne oldu?
1918 yılında bağımsız devlet olan Gürcistan, 22 Şubat 1921’de çeşitli cephelerden saldıran Kızıl Ordu’ya yani Sovyet Rusya’ya karşı savaşı kaybetti ve bağımsızlığı sona erdi. Gürcistan 1991 yılına kadar Sovyetler Birliği’nin parçasıydı.
İşgâle uğrayıp bağımsızlığı sona erince, Ankara’daki o ilk Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti Büyükelçiliği’nin görevi de sona erdi ve elçilik yetkilileri 22 Mart’ta bu binadan ayrıldı.
Gürcistan’ın Ankara’daki o ilk Büyükelçiliği’nin yeri ve binasına ait bilgilerle görmüş olduğunuz fotoğrafı, Gürcistan Ankara Büyükelçisi Giorgi Janjgava ‘nın Türk tarihçileriyle çalışmaları, kütüphaneler ve özel arşivlerin incelenmesiyle, yeni ortaya çıkarıldı.
*****
Giorgi Janjgava: მსურს, საზოგადოებას ვაცნობო, რომ საბოლოოდ მივაკვლიეთ ანკარაში საქართველოს პირველი საელჩოს შენობის ზუსტ ადგილმდებარეობასა და ფოტო-მასალას!
ანკარაში ჩემი საქმიანობის დაწყების პირველივე დღიდან, თურქ ისტორიკოსებთან და მკვლევრებთან ერთად, დავიწყეთ არქივებსა და კერძო კოლექციებში დაცული მასალების შესწავლა, რომლის შედეგადაც, მივაკვლიეთ ანკარაში საქართველოს პირველი საელჩოს შენობის ადგილმდებარეობასა და ფოტო-მასალას. აღნიშნულ შენობაში, საქართველოს დიპლომატიური მისია განთავსებული იყო 1921 წლის 31 იანვრიდან 22 მარტამდე. ამასთან, მალე დავასრულებ თურქეთში საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის პირველ დიპლომატიურ წარმომადგენლობასთან დაკავშირებულ მეორე კვლევას, რომელშიც დაწვრილებით მიმოვიხილავ აღნიშნულ საკითხს.
სამწუხაროდ, საქართველოს პირველი საელჩოს შენობა დღემდე ვერ შენარჩუნდა.
თანდართული ფოტო გადაღებულია 1921 წელს და ფართო საზოგადოებისთვის ქვეყნდება პირველად.
საქართველოსსაელჩოანკარაში