Türkçesini yazdım eksiğim varsa düzeltin lütfen
Eski Kolhis’teki ezgiler…
Günümüzde Kolhis (Lazistan) topraklarında, Pontus ve diğer komşu halkların da etkisiyle Kolhis müziği içinde kendine has bir yer edinmiş ve farklı türde birçok müzik enstrümanı ortaya çıkmıştır.
Kolhis müziğinin ezgileri çok eskidir. Diğer halkların ve krallıkların ezgilerinden çok farklıdır. Bu çok eski ezgiler çoğunlukla çiboni (diğer adıyla gudastviri veya Türkçe adıyla tulum) ile çalınır.
iboni, dünyadaki en eski enstrümanlardan biridir. Kafkasya’da, Keltlerde ve Basklarda da bulunur. Ancak şunu söylemek gerekir ki, örneğin günümüzdeki İrlanda ve İskoç tulumlarının sesi daha gelişmiş olsa da, Laz yani Kolhis tulumu onlardan çok daha eski ve arkaiktir.
Burada ilginç bir şeyden bahsedebiliriz. Bilirsiniz ki Lazlar, yani Kolhisliler horon oynarlar. Ve bu horonun ne kadar eski olduğunu bilmesek de, eski Kolhisliler ve onlarla akraba olan halklar tarafından kutsal bir dans olarak kabul edilirdi. Hatta günümüzdeki Pontuslu Rumların anlattığına göre, Kolhisliler savaşta düşmanlarını horonla korkuturlardı.
Ve sadece çiboni ile değil, davul ile de çalarlardı. Davul ve çiboninin sesiyle düşmana korku salarlardı ki, Kolhisliler ve kardeş halklar arasında hiç kimse onlara karşı gelemesin. Bu bir efsanedir ama bir zamanlar halklar birbirlerinden ayrıldığında, bu durum şöyle anlatılırdı: Tibaren ülkesine yerleşmiş olan Helenleşmiş Lazlar, horonlarını çiboni ile oynamaya devam ettiler ve davulla horon oynamayı pek sevmediler. O bölgede yaşayan diğer halklar ise hem davulla horon oynadılar hem de çiboniyi, Helenleşmiş Lazlar kadar sevmediler. Ama çiboni, kendi yerini orada da buldu.
Davul ve çiboni ile çalınan horonun sesini bir radyoda duyanlar, eski Kolhis horonunun sesinin yeniden canlandığını söylediler. Çünkü bu ses, kimseyi kayıtsız bırakmadı. Ve bundan ilginç bir sonuç ortaya çıktı.
Şimdi bu deneyi sizin de duymanızı istiyoruz. Bu eski Kolhis horonunun ezgisini dinleyin ve horon oynayın!
