“Biz komünist disiplinin insanlarıyız, bize kimsenin hakkı geçmesin isteriz,”
Uzun yıllar Bükreş Üniversitesi Türkoloji Kürsü Başkanlığı yapan, Ankara Dil Tarih Coğrafya Fakültesinde Romen Dili Edebiyatı bölümünü kuran, edebiyatımızın Bükreş’teki çınarı şair yazar Nevzat Yusuf Sarıgöl’ü 2 Mayıs 2023 günü yitirmiş olmanın derin üzüntüsü içindeyim.
Aile kökleri Kırım Türklerine kadar uzanan ve doğma büyüme Romanyalı olan Nevzat Yusuf Sarıgöl’ün “Turna Yeri” adlı şiir kitabı ile “Romen Şairleri Antolojisi,” kendi çevirisi ile tarafımızdan dilimize kazandırılmış bulunuyor.
1974 yılında Çağdaş Türk Şiiri Antolojisini hazırlamış ve Bükreş’te yayımlamıştı. Kendisiyle 2000’li yılların başlangıcında Balkan Yazarlar Buluşmasında tanışmıştık. Yugoslavya’daki savaşa karşı barış buluşmasıydı. Romanya’da rejim henüz değişmiş, kendisinin cep telefonu yok, olanların da ülkeler arası görüşmeye kapalı olduğu için sağ salim geldiğini eşine bildiremiyordu. Benden rica edildi. Telefonumu kullandı ve ücretini vermek istedi. Olmaz, deyince; “Biz komünist disiplinin insanlarıyız, bize kimsenin hakkı geçmesin isteriz,” dedi. Ben de “Telefon komüne ait, benim değil” deyince güldü, gülüştük. 2014 yılı yaz aylarında, ölmeden Çağdaş Türk Şiiri Antolojisinin genişletilmiş ikinci baskısını yapmak istediğini, söyledi. Ama Kemal Özer ile Gülsüm Cengiz’den başkalarını bilmiyorum; 1974 sonrası diğer şairleri tanımadığı için bunu yapabilir misin, dedi bana. İki yılı aşkın süre çalıştım. Yayına hazırlanınca benim adıma da yer verilmesini istedi. Oysa konuşmamızda böyle bir şey yoktu başlangıçta. Ben sadece gönüllü yardımcı olduğumu düşünmüştüm. Bu yüzden direndim ve kitabın kapağına adımı yazamadı ve çok üzüldü. Üzülmesine hemen anlam veremedim. Sonradan sonraya onun “Biz komünist disiplinin insanlarıyız, bize kimsenin hakkı geçmesin isteriz,” sözünü hatırladığımda neden üzüldüğünü anladım ve anladığımda ben de çok üzüldüm. Çünkü benim emeğimi başka türlü giderme olanağı yoktu artık. Antolojinin genişletilmiş 2. ci baskısı 2017 de yayımlandı. Bir yıl sonra (2018) Romanya’da yayımlanan “Düşlerin Fısıltısı” adlı şiir kitabımın çevirisini büyük bir incelik ve ustalıkla yaptı. Eğer aynı yıl kitabım iki ödüle değer görüldüyse, bunda onun titiz çevirisinin büyük payı olduğuna kuşkum yok. Nazım Hikmet’ten Aziz Nesin’e, Yaşar Kemal’den Kemal Özer’e kadar pek çok yazarımıza ev sahipliği yapmıştı. Konfora özenmeyen tevazu ve çalışkanlığıyla örnek bir kişiliği vardı.
Değerli hocam Nevzat Yusuf Sarıgöl’ü, hüzünlü bir özlem ve minnetle anıyorum.
Eserleri:
Tabanıma Gömelek Caktım, öykü, anlatım (Kırım Tatar Türkçesi ile yazılmış), 1995; Kelebeklerim Öldüğü Gün, şiir (Türkiye Türkçesi ile yazılmıştır), 1999; Kınalı Kurban, öykü (Kırım Tatar Türkçesi ile yazılmış), 2013; Şiir, 2016 (Türkiye Türkçesi, Kırım Tatar Türkçesi, Romence).
Çeviri: Din lirica turcă contemporană (Çağdaş Türk Şiiri), 1974 ve genişletilmiş 2. baskısı 2017; Antologie de poezie turcă de la începuturi până azi), (Başlangıçtan Günümüze dek Türk Şiiri), 1979; Romen Şairler Antolojisi, (Türkçe, İstanbul), 2011 (yayına hazırlayanlar: Osman Bozkurt-Şener Aksu); Nasrettin Hocaya Dair Masallar (yeniden Kırım Tatar Türkçesiyle anlatım (Nermin Yusuf’la birlikte)), 1983; Dede Korkut, 2002 (Nermin Yusuf’la birlikte); Gazeluri (Gazeller-Fuzulî)( Nermin Yusuf’la birlikte), 2005; Leyla şi Mecnun (Leyla ve Mecnun-Fuzulî)( Nermin Yusuf’la birlikte),2007; Păsări cu aripi de lumină ( Işık Kanatlı Kuşlar)(Nermin Yusuf’la birlikte), 2005 (Elçin İskenderzâde’nin azerice şiirlerinden); Cele mai frumoase basme turceşti (En Güzel Türk Masalları)(Nermin Yusuf’la birlikte), 2011.
